امروز برای مراقبت یک بیمار مسلول به روستایی کوهستانی رفتم. بیمار پیرزنی مهربان با سن بالای ۸۰ سال بود که در گوشه اتاق در روستای کوچکش در رختخوابش درازکشیده بود. با چند بار صدا زدن متوجه حضورم شد و گوشه چشمی به من انداخت. حال عمومی اش از قبل بهتر شده بود چون ۴ ماه از برنامه DOTS سل و مصرف داروهایش گذشته بود پس نیاز به ماسک زدن هم نبود ولی احتیاط شرط عقل بود و خود اهالی خانه نیز تاکید داشتند .
اتاقش کوچک و گلی بود و نبود تهویه مناسب، محیط را نامناسب کرده بود. کم کم نشست و سفره دلش را باز کرد از لمس شدن نسبی سمت راست بدنش و عدم توانایی راه رفتنش شکایت داشت گفتم شاید یک TIA یا همان به قول عامه سکته خفیف را گذرانده یا ناتوانی ناشی از سل هنوز برطرف نشده یا مشکلی دیگر ؛ به هرحال توضیحاتی هرچند ناقص دادم و به دختر و نوه اش گفتم بیمار را تا پزشک مرکزمان و بعد متخصص ببرند و آزمایشات بیشتری بگیرند.
به علت همزمانی بیماری سل با ایدز، یک تست سریع HIV با هماهنگی با سطح بالاتر هم از بیمار گرفتم و خلاصه مراقبتش تمام شد و به کوچه های روستا رفتم و کمی قدم زدم.
با خودم گفتم چرا این همه فقر سواد سلامت بیداد میکند !!!؟ چرا خیلی از مردم حتی  همکارانم از پزشک تا بهورز ، خودم و عامه ی مردم از علائم ساده یک بیماری که نشان دهنده شک به یک بیماری هست و به راحتی می توان از آن پیشگیری کرد ، راحت میگذرند! چرا ۲ میلیارد انسان در دنیا باکتری سل را با وجود شناخته شدن آن از ابتدای تاریخ که آثار آن در فسیل ها و اهرام ثلاثه مصر هم دیده میشود؛ تا الان که سال ۲۰۱۹ هست ، هنوز در بدن دارند و سالانه ۹ میلیون نفر  به سل فعال و ۱.۵تا۲ میلیون نفر بر اثرش میمیرند؟ و ده ها سوال دیگر. .
کلام را خلاصه میکنم : یک علتش به نظرم این آمد که رسانه ملی ما بجای تبلیغ زیاد این همه رب چین چین، مایع دورتو ، مولفیکس ، دستمال تنو و برخی تبلیغات مثل کرم دست و صورت حون که قبلا تقلبی هم از آب درآمد، اگر تایم خیلی کمی را به اطلاع رسانی سلامت اختصاص میداد، بار بیماری ها خیلی کمتر از زمان حاظر میشد‌ چون تلویزیون یک رسانه جمعی هست و باید در بین سریال های جذاب و فوتبال و. از سلامت هم بگویید بدون محدودیت خاص از ایدز ، از سل،  از سرطان ، تصادفات و سکته ها و! نه فقط در شبکه سلامت که کمتر کسی نگاهش میکند و حتی غالب برنامه هایش حوزه پیشگیری را هم پوشش نمی دهد! 
به نظر شما دلایل دیگر چیست؟

سرفه بیش از دو هفته یعنی اولین کار شک به سل و گرفتن ۳ نمونه خلط ریوی

#سل
#بهداشت
#متخصصین_بهداشت
#اپیدمیولوژی
#تبلیغات
#تلویزیون
#بیماری
#چین_چین
#دورتو
#مولفیکس

بعد از انقلاب صنعتی و گذار اپیدمیولوژیک، تصور می شد که بیماریهای عفونی به عنوان مشکل جامعه بشری اهمیت خود را از دست بدهد ولی به دلایل متعددی نه تنها تاثیر این بیماریها بر زندگی انسانها کم نشد، بلکه در مواقعی اهمیت اپیدمیولوژیک بیماریهای عفونی افزایش پیدا کرد. یکی از نشانه های اهمیت بیماریهای عفونی در قرن اخیر باز پدیدی و نوپدیدی این بیماریهاست.

بیماریهای بازپدید و نوپدید مانند ابولا، نیپاه، هنتاویروسها، ایدز، توبرکلوز مقاوم، مقاومت دارویی، سارس،آنفلوانزای پرندگان، مرس کروناویروس، CCHF و دهها بیماری دیگر در دو یا سه دهه اخیر اهمیت اپیدمیولوژیک پیدا کرده اند که یا در کشور ما وجود دارند و یا حداقل در کشورهای همسایه ایران به وفور مشاهده شده و طغیانهایی را ایجاد کرده اند که اهمیت پرداختن به این بیماریها از جنبه های گوناگون و همچنین وم آمادگی پرسنل بهداشتی درمانی در برابر طغیانهای احتمالی در خصوص این بیماریها را نشان می دهد.

بیماریهای نوپدید و بازپدید، به لحاظ خصوصیت پاندمیک و اطلاعات کم در مورد آنها، برخی مواقع بیش از سایر بیماریهای عفونی زندگی ی، اجتماعی، اقتصادی و تکنولوژیکی کشورها را تحت تاثیر قرار داده و استرس بیشتری به جوامع وارد می کنند. از طرف دیگر در صورت عدم آمادگی و آگاهی پرسنل بهداشتی درمانی و مردم در مورد این بیماریهای، معضلات بهداشتی بوجود آمده به مراتب شدیدتر و کنترل انها سخت تر خواهد شد. بنابراین علی رغم موجود بودن اطلاعات و کتابچه های لازم در این زمینه در کشور،  ارائه اطلاعاتی جامع و لازم و جدید با رویکردی متفاوت در مورد اپیدمیولوژی بیماریهای نوپدید و بازپدید هر چند وقت یکبار ضروری به نظر می رسد.

کتاب حاضر مجموعه ای کامل در ارتباط با بیمارهای عفونی بازپدید و نوپدید می باشد که به همت دانشجو و همکار باتجربه و شاغل در مراکز بهداشتی درمانی و همچنین آشنا به علم اپیدمیولوژی جناب اقای سعید قوی(کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی)،با همکاری جناب آقای دکتر مجید شایسته (پزشک و مدیر پیشگیری و مبارزه با بیمای های دانشگاه علوم پزشکی بیرجند) نگارش و گردآوری شده است. لذا این کتاب راهنمای خوبی برای مدیران حوزه سلامت، کارشناسان مراکز بهداتشی درمانی، دانشجویان بهداشت و پزشکی در مورد بیماری ها بازپدید و نوپدید می باشد و مطالعه این اثر با ارزش را توصیه نموده و برای نگارندگان عزیز آرزوی موفقیت بیشتر را دارم.

دکتر حسین انصاری

دانشیار اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

ایمیل گرداورنده: سعید قوی        ghavisaeed@gmail.com

 

یکی از راهکارهای عمده برای پیشگیری و کنترل کمبود ریزمغذیها درکودکان ، مکمل یاری است. درکشور ما براساس نتايج بررسي هاي كشوري انجام شده كمبود آهن وكم خوني ناشي ازآن دركودكان زير 2 سال كشور شايع است . كمبود آهن و كم خوني ناشي از آن با عوارض متعددي كه بعضا" غير قابل جبران است همراه است. مطالعات نشان داده است كه اثرات نامطلوب فقر آهن در دوران جنيني و 2 سال اول زندگي كودك بر رشد و تكامل مغزي غير قابل جبران است. اگر چه كمبود آهن مي تواند در تمام مراحل زندگي سبب كاهش قدرت ادراك و يادگيري گردد، ولي اثرات نامطلوب كم خوني در دوران شيرخوارگي و اوايل كودكي غير قابل جبران است. تكامل و هماهنگ شدن حركات كودكان كم خون به تاخير مي افتد و اين كودكان در مدرسه نيز يادگيري كمتري دارند. ضريب هوشي اين كودكان 5 تا 10 امتياز كمتر از حد طبيعي برآورد شده است. در كودكان مبتلا به كم خوني فقر آهن ميزان ابتلا به بيماريهاي عفوني بيشتر است زيرا سيستم ايمني آنها قادر به مبارزه موثر با عوامل بيماريزا نيست.

 منبع: دستورالعمل های دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت 

زمانى كه جهانيان به ويژه جامعه پزشكى، ريشه كنى آبله را جشن مى گرفتند و كنترل بیماریهاى واگير موجب كاهش شديد مرگ و مير و افزايش اميد به زندگى شده بود، ناگهان در سال 1981 زنگ خطر جديد با بروز يك بيمارى ناشناخته در آمريكا به صدا در آمد. پنج مرد داراى رابطه با هم جنس با نقص سيستم ايمنى در بيمارستان بسترى شدند كه تا به آن روز نظير آن ديده نشده بود. علت و عامل بيمارى نامشخص بود. سندرم نقص ايمنى اكتسابى از زمان تشخيص بيش از 35 ميليون نفر را از بين برده است و يكى از كشنده ترين اپيدميها را در تاريخ ثبت كرده است. ( قسمتی از کتاب بیماری های نوپدید و بازپدید)

هر ساله  اول دسامبر روز جهانی مبارزه با ایدز گرامی داشته می شود . و امروزه در سراسر ایران از مراکز بهداشتی روستایی تا داروخانه های سطح شهر مجهز به کیت تست سریع  HIV  شده است و به راحتی می توانید از وضعیت سلامتی خود آگاه شود. پیشنهاد می کنم مراجعه کنید .

گذار تغذیه‌ای در زمینه تغییر سریع دموگرافیک، شهرنشینی و توسعه اجتماعی در كشور ايران و بسياري ازكشورهاي منطقه ، طي سال های اخير ، تغییراتی را در وضع سلامت مردم ایجاد کرده است. تغيير سنتهاي گذشته و شيوه هاي جديد زندگي منجر به تغيير در الگوهاي غذايي از جمله افزايش دريافت چربي هاي اشباع وكاهش دريافت ميوه وسبزي گرديده ،كه اين امر موجب افزايش شيوع بيماري هاي غير واگير نظير بيماري هاي قلبي ، عروقي ، سرطان ، ديابت و . شده است. اصلاح شيوه زندگي يك راهكار اساسي براي پيشگيري از بيماري هاي غيرواگير و پيامدهاي آن مي باشد و آموزش مردم در زمينه رژيم غذايي مناسب ، اولين قدم مثبت در راستاي پيشگيري از بيماري هاي فوق است. گزارش سال 2002 سازمان جهاني بهداشت كشورها را براي طراحي مداخلات گسترده مبتني بر جامعه در زمينه كاهش چربي غذا ، افزايش فعاليت بدني، مصرف بيشتر ميوه و سبزي ، كاهش نمك در غذاهاي فرآوري شده و كاهش مصرف دخانيات برانگيخته است .رژيم غذايي مناسب ، ورزش و كاهش مصرف دخانيات مهمترين عواملي هستند كه بايد در برنامه هاي پيشگيري از بيماري هاي غيرواگير مدنظر قرار گيرند . اگرچه چاقي و فشارخون بالا از عوامل مهم خطر در بروز و شيوع اين بيماريهاست ولي عوامل ديگري از جمله نوع چربي هاي دريافتي در جامعه مي تواند از عوامل مهم خطر آفرين باشد . به طوري كه حداقل 15 درصد انرژي دريافتي روزانه بايد از چربي ها تامين شود و ميزان انرژي دريافتي از چربي ها براي بالغين نبايد از 30درصد كند .ميزان اسيدهاي چرب ترانس در رژيم غذايي روزانه به همان اندازه اسيدهاي چرب اشباع شده و شايد بيش از آن در پيدايش آترواسكلروز نقش دارند به گونه اي كه بر اساس يافته هاي جديد كاهش 2%ميزان چربي ترانس روزانه مي تواند به كاهش 25 درصدي خطر شيوع بيماري هاي قلبي و عروقي منجر گردد.بنابراين ارتقاء دانش تغذيه اي جامعه و بهبود کيفيت مواد غذايي گامي موثر براي بهبود و اصلاح شيوه زندگي مردم و كنترل اپيدمي بيماري هاي مزمن مي باشد.هم چنين سوء تغذيه در كودكان زير 6 سال ، كمبود ريز مغذيها و به ويژه يد ، آهن ،كلسيم ، روي ، ويتامينA ،B و D در افراد جامعه به عنوان يك مشكل عمده مطرح است . كمبود ريز مغذيها با عوارض متعدد از جمله اختلال رشد جسمي وتكامل مغزي كاهش بهره هوشي ، كاهش قدرت يادگيري و افت تحصيلي افزايش موارد ابتلا به بيماري ها و پوكي استخوان و نهايتا"كاهش توانمندي هاي ذهني و جسمي افراد ،توسعه اجتماعي ، اقتصادي مناطق و كشورها را به مخاطره مي اندازد.در كشور ما محاسبه شده است كه با شيوع 20%كم خوني فقر آهن ساليانه حدود 575 ميليارد دلار به كشور ضرر و زيان وارد مي شود كه شامل افزايش مرگ و مير و بيماري روزهاي غيبت از كار و مدرسه افت تحصيلي مردودي و كاهش قدرت كار و توليد مي باشد . به طور كلي انواع سوء تغذيه توانمندي و كارايي كشورها را كاهش مي دهد و به همين دليل موجب فقر مي شود و فقر نيز سوء تغذيه راتشديد مي كند.

بانک زمان در سوئیس

   یک دانشجوی خارجی که برای ادامه تحصیل به سوئیس رفته می نویسد: در زمان تحصیل، نزدیک دانشگاه یک خانه اجاره کردم. صاحبخانه یک خانم ۶۷ ساله بود که با شغل معلمی بازنشست شده بود. طرح های بازنشستگی در سوئیس آنقدر قوی هستند که بازنشستگان هیچ نگرانی برای خورد و خوراک ندارند.                                                                                  
به این جهت؛ یک روز از اینکه متوجه شدم او کار پیدا کرده متعجب شدم! مراقبت از یک پیرمرد ۸۷ ساله! 
از او پرسیدم آیا برای نیاز به پول این کار را می کند، پاسخش من را متحیر کرد! من برای پول کار نمی کنم، بلکه زمان” خودم را در بانک زمان” سپرده می کنم تا در زمانی که (مثل این پیرمرد) توان حرکت ندارم، آنرا از بانک بیرون بکشم!

این اولین بار بود که درباره مفهوم بانک زمان” می شنیدم! وقتی بیشتر درباره آن تحقیق کردم، متوجه شدم بانک زمان” یک طرح بازنشستگی برای مراقبت از سالمندان است که توسط وزارت تامین اجتماعی فدرال سوئیس تدوین و توسعه داده شده است. داوطلبان، زمان مراقبت از سالمندان را در حساب شخصی شان در سیستم امنیت اجتماعی” پس انداز کرده تا وقتی خود؛ پیر ناتوان شدند یا نیاز به مراقبت داشته باشند، از آن برداشت کنند                                                                                
طبق قرارداد؛ یک سال بعد از انقضای خدمات متقاضی (سپرده گذاری زمان)، بانک زمان میزان ساعات خدمات را محاسبه کرده و به او یک کارت بانک زمان” می دهد! وقتی او هم نیاز به کمک یک نفر دیگر دارد، می تواند با استفاده از آن کارت؛ زمان و بهره” آنرا برداشت کند. بعد از تایید، بانک زمان داوطلبانی را برای مراقبت از او در بیمارستان و یا منزل تعیین می کند! در ضمن، متقاضیان سپرده گذاری زمان”، باید سالم و تندرست، دارای مهارت های ارتباطی خوب و پر از عشق و علاقه به همنوعان باشند!

صاحبخانه ام هفته ای دو بار برای مراقبت از پیرمرد سرکار می رفت و هر بار هم دو ساعت وقت برای خرید، تمیز کردن اتاق، آفتاب گرفتن پیرمرد و گپ زدن با او سرمایه گذاری می کرد!                                                                                         
اتفاقا یک روز دانشگاه بودم که تماس گرفت و گفت در حالی که شیشه اتاق منزل خودش را تمیز می کرده از چهارپایه افتاده! من فورا مرخصی گرفتم و او را به بیمارستان رساندم. مچ پای او شکسته بود و برای مدتی نیاز داشت روی تخت بماند. داشتم کارهای تقاضا برای مرخصی جهت مراقبت خانگی را انجام می دادم که به من گفت جای نگرانی نیست چرا که برای برداشت از بانک زمان درخواست داده است!                                                                                          
ظرف کمتر از دو ساعت بانک زمان یک داوطلب فرستاد که به مدت یک ماه هر روز با گپ زدن و پختن غذاهای لذیذ از او مراقبت می کرد.               

 او به محض بهبودی، دوباره مشغول کار مراقبت از دیگران شد و گفت که می خواهد برای روزهای پیری زمان سپرده گذاری کند!مسلما پیاده شدن چنین ایده ای در کشورمان که جمعیت سالمند آن نزدیک ۱۰ درصد بوده و با شتاب به سمت ۳۰ درصد شدن در حال حرکت است! نه تنها هزینه های بیمه و مراقبت در دوران سالمندی را کاهش می دهد، بلکه موجب تقویت اتحاد و همبستگی میان نسل ها شده که در سایر طرح های پولی موجود نظیر خانه سالمندان و پرستار خانگی کمتر دیده می شود!

ایده بانک زمان” یا بانک مراقبت از سالمندان” اولین بار در سال ۲۰۱۲ و در شهر اس تی گلن سوئیس که جوانترین جمعیت را دارد، مطرح و پیاده شد و طبق گزارش دولتی که قصد دارد فرهنگ زیبای روستایی مراقبت از یکدیگر” را به شهرهای مدرن بیاورد؛ بیش از نیمی از جوانان از این طرح استقبال کرده اند

فرا رسیدن سال نو همیشه نوید بخش افکار نو، کردار نو و تصمیم های نو برای آینده است. آینده ای که همه امید داریم بهتر از گذشته باشد. در سال نو، ۳۶۵ روز سلامتی، شادی، پیروزی، مهر و دوستی و عشق را برای شما آرزومندم.